Langdurige arbeidsongeschiktheid is vandaag een veelvoorkomend probleem. Zo zijn er tal van gevallen waarbij werknemers onterecht een ziekte melden om vervolgens elders aan de slag te gaan, op vakantie te vertrekken of gewoonweg omdat ze het werk beu zijn. Dit soort misbruik van ziektemeldingen komt helaas regelmatig voor en heeft negatieve gevolgen zowel voor de werkomgeving als voor het financiële plaatje van het bedrijf.
Als werkgever moet u extra voorzichtig zijn indien u een wettig afwezige medewerker wil ontslaan, wat vervelende gevolgen kan hebben indien u een sterk vermoeden hebt dat de werknemer in kwestie helemaal niet ziek is.
Gelukkig hebben de werkgevers nog steeds de mogelijkheid om zieke werknemers te controleren. Dit stelt u in staat om de juistheid van de ziekmelding te verifiëren en de juridische grondslag te vinden om passende maatregelen te nemen.
Als werkgever mag u een werknemer na een ziekmelding niet zomaar zelf controleren. De arbeidswetgeving legt namelijk een aantal richtlijnen aan werkgevers op waarvan u niet mag afwijken. Zo mag u bijvoorbeeld niet zelf bij de werknemer thuis langsgaan en mag u niet aan collega’s van de werknemer vragen om de arbeidsongeschiktheid na te gaan.
De meest voor de hand liggende mogelijkheid om een afwezige werknemer te controleren is via een externe medische controle. Een medewerker die een medisch attest binnenbrengt om zich ziek te melden, heeft gedurende de ziekteperiode recht op een gewaarborgd loon. Omdat langdurige afwezigheid kosten en organisatorische moeilijkheden met zich meebrengen voor de werkgever, heeft deze laatste dan ook het recht om de arbeidsongeschiktheid van de zieke werknemer te laten onderzoeken door een controlearts.
Een medische controle kan gedurende de volledige periode van arbeidsongeschiktheid plaatsvinden, ongeacht of u als werkgever gewaarborgd loon verschuldigd bent op het moment van de controle. Als werkgever mag u ook zelf kiezen op welke arts u voor de medische controle beroep doet. Let op, u mag er echter niet voor kiezen om uw partner of preventieadviseur-arbeidsgeneesheer van uw bedrijf als controlearts aan te stellen: zo loopt u namelijk het risico om niet objectief te kunnen optreden.
De controlearts oordeelt of de afwezigheid wegens ziekte al dan niet terecht is. De geneeskundige komt in principe onaangekondigd bij de afwezige werknemer langs, waardoor deze laatste niet de mogelijkheid krijgt om zich voor te bereiden op het onderzoek. Blijkt de zieke medewerker afwezig te zijn wanneer de controlearts langskomt, dan wordt hij wel uitgenodigd om zich bij de arts op een bepaald tijdstip aan te bieden. In dit geval is er natuurlijk geen sprake van een verrassingseffect. Een niet onbelangrijk detail: een werknemer die op het werk afwezig is wegens arbeidsongeschiktheid kan niet weigeren om zich door een controlearts te laten onderzoeken. Lees hier meer over het aanvragen van een controlearts.
Daarnaast bepaalt de controlearts of de duur van afwezigheid strookt met de oorzaak ervan. Dit kan belangrijk zijn indien de werknemer in kwestie abnormaal lang op het werk afwezig blijft.
Een andere, meer discrete en doelgerichte optie om misbruik van ziekmeldingen aan te pakken is via een detectivebureau. Een professionele, hoogopgeleide detective kan discreet onderzoek doen naar de tijdsbesteding van de afwezige werknemer en objectieve bewijzen verzamelen.
De bevindingen van een detective kunnen zeer waardevolle informatie bieden, maar kunnen de verzamelde bewijzen ook als juridische grondslag voor ontslag gebruikt worden?
Een privédetective mag geen informatie inwinnen omtrent de gezondheidstoestand van personen. Wel mag een privédetective het bestaan van een eventuele reden voor dringend ontslag door de werkgever nagaan en de professionele activiteiten van uw werknemer in kaart brengen. Een privédetective kan het tijdsgebruik van een werknemer nagaan en bewijsmateriaal verzamelen voor het vaststellen van feiten die aanleiding geven of kunnen geven tot conflicten tussen personen.
Onder de werkgevers heerst vaak een opvatting dat een werknemer niet kan worden ontslagen tijdens de ziekteperiode. Dit is echter niet volledig juist: zo kan iedereen ontslagen worden tijdens de periode van afwezigheid, maar niet omwille van de ziekte. De Belgische wetgeving verbiedt namelijk discriminatie (lees: ontslag) op basis van de gezondheidstoestand.
Echter is wachten tot de ziekteperiode voorbij is ook niet de meest passende optie: vaak kan men de periode van arbeidsongeschiktheid zodanig rekken dat het maanden of jaren gaat duren vooraleer de werknemer in kwestie het werk hervat. Daarom is het inschakelen van een detective die het gedrag van de afwezige werknemer onderzoekt een goede oplossing. Zo kan men bewijzen verzamelen indien de afwezige werknemer tijdens zijn arbeidsongeschiktheid elders aan de slag gaat. Zo kan een detective het bestaan van een eventuele reden voor dringend ontslag vaststellen zodat de werknemer met harde feiten en bewijzen geconfronteerd wordt.
Een ander werk uitoefenen tijdens de ziekteperiode rechtvaardigt niet noodzakelijk ontslag. Het uitoefenen van het andere werk moet aan de juiste criteria voldoen en daarom moet er genoeg bewijsmateriaal verzameld worden om tot een stevig dossier te komen. Zo kan de werknemer uiteindelijk ontslaan worden om dringende reden.
Het bewijsmateriaal dat door een detective werd vergaard kan ook in rechte worden gebruikt indien de werknemer ontslag om dringende reden gaat betwisten. Engels & Partners heeft de ruime expertise wat dossieropbouw betreft. Onze detectives stellen enkel objectief de feiten vast, wat u doet met het resultaat bepaalt u volledig zelf.
Het Arbeidshof van Antwerpen aanvaardde in een arrest d.d. 17 november 2013 dat de bevindingen gedaan door een privédetective aanvaard mogen worden als bewijs van de dringende reden voor ontslag. In dit arrest werd onderlijnd dat men de werkgever niet kan verwijten dat hij een detectivebureau inschakelt om het eventuele bestaan van een dringende reden na te gaan. Het verzamelen van bewijsmateriaal voor het vaststellen van feiten die aanleiding geven of kunnen geven tot conflicten tussen personen behoort tot de taken van een privédetective conform de Detectivewet.
Het Arbeidshof te Brussel oordeelde als volgt inzake een werknemer die tijdens zijn periode van arbeidsongeschiktheid hetzelfde werk uitvoerde voor een andere werkgever (arrest van 21 september 1999):
De werknemer die aan zijn werkgever een geneeskundige verklaring van arbeidsongeschiktheid (zonder enig voorbehoud omtrent het werkrooster) voorlegt maar gedurende de hele periode van afwezigheid wegens de aangevoerde arbeidsongeschiktheid bij een andere werkgever een werk van dezelfde aard en hoeveelheid uitvoert, maakt misbruik van het vertrouwen van zijn werkgever en verdient ontslag zonder opzegging.
Langdurige arbeidsongeschiktheid is nooit handig voor de werkgever, maar het wordt een pak erger wanneer het om frauduleuze afwezigheid gaat. Niet alleen brengt het negatieve economische gevolgen met zich mee, maar ook heeft misbruik van ziektemeldingen een demoraliserend effect op andere medewerkers.
Bij Engels & Partners hebben we veel ervaring en de nodige kennis wat het onderzoek naar arbeidsongeschikte werknemers betreft. Wij werken met een vast team van wettelijk vergunde en hoogopgeleide privédetectives met jarenlange ervaring in allerlei sectoren. Bij Engels & Partners zorgen we graag voor de optimale aanpak van het dossier, zodat u als werkgever sterk in uw schoenen staat, welke beslissing u ook neemt.
Zit u nog met bepaalde vragen of wenst u algemene info over onze diensten? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op en dan bekijken we graag wat Engels & Partners voor u kan betekenen.
Een werknemer die werkt tijdens arbeidsongeschiktheid: dringende reden?